Co to jest ślad węglowy i jak możemy go zmniejszyć?

Jeżeli zaczynacie interesować się ekologią to zdobywając wiedzę na pewno przewijają się Wam wielokrotnie takie pojęcia jak ślad węglowy czy gazy cieplarniane. Wszystkie w jakiś sposób się wiążą i są bardzo istotne dla naszej planety i zmian klimatu. Weźmy na początek pod lupę pojęcie śladu węglowego. Czym on jest, co ma na niego wpływ i jak możemy zmniejszyć swój ślad węglowy? Odpowiedzi znajdziecie w tym artykule!

Co to jest ślad węglowy i co na niego wpływa?

Ślad węglowy to w skrócie suma gazów cieplarnianych emitowanych przez dany podmiot lub osobę. Określa ilościowy wpływ danej działalności, np. osoby, kraju, firmy na zmianę klimatu. Wyliczamy go na podstawie całkowitej emisji gazów cieplarnianych podczas pełnego cyklu życia produktu i wyraża się go jako ekwiwalent dwutlenku węgla na jednostkę funkcjonalną produktu. Te pojęcie jest bardzo istotne, bo dzięki niemu możemy określić ile dwutlenku węgla powoduje podróżowanie samolotem albo wyprodukowanie ubrania, jedzenia lub telefonów itp. Ważne jest też, by wiedzieć, w jaki sposób ograniczyć ślad węglowy, bo oczywiście – im większy, tym więcej szkód przynosi dla planety.

Dlaczego powinniśmy starać się zmniejszać swój ślad węglowy?

Emisje gazów cieplarnianych, w tym dwutlenku węgla są wywoływane przez działania człowieka, takie jak spalanie paliw kopalnych, wycinanie lasów czy przemysłowa hodowla zwierząt. Takie działania mają negatywny wpływ na planetę – przez emisję CO₂ do atmosfery, wzrastają średnie temperatury Ziemi, co powoduje topnienie lodowców, upały, susze i powodzie. Naukowcy w zeszłorocznym raporcie IPCC informują, że musimy zadbać o to, by średnie temperatury Ziemi nie wzrosły już więcej niż o 1,5°C. Nie możemy dopuścić, by wzrost był wyższy, bo teoretycznie nie wiemy, co się wtedy stanie. Może to być trudne zadanie, bo już w tym momencie temperatura jest wyższa o 1°C niż w czasach przedindustrialnych. Nieciekawie jest też w przypadku dwutlenku węgla w atmosferze – według danych z maja 2021 stężenie CO₂ było o 50% wyższe niż przed rewolucją przemysłową. Dlatego nie powinniśmy bagatelizować problemu i chociaż spróbować zmienić swoje nawyki, by zmniejszyć swój ślad węglowy.

Jak zmniejszyć swój ślad węglowy?

Najistotniejsze gazy cieplarniane, za emisję których odpowiedzialna jest działalność człowieka, to metan, dwutlenek węgla i tlenek azotu. Produkcja mięsa powoduje emisję wszystkich trzech! Więc przede wszystkim – warto zmienić swoje nawyki żywieniowe. Dieta roślinna albo chociaż ograniczenie spożycia mięsa to podstawa. Produkcja mięsa i hodowla przemysłowa zwierząt ma ogromny wpływ na naszą planetę – to ogromne ilości CO₂, zużytej wody, już nie wspominając o olbrzymich terenach wycinanych lasów pod pastwiska i produkcję paszy dla zwierząt. A jeżeli przeszlibyśmy na dietę roślinną to każdy z nas rocznie mógłby zaoszczędzić nawet 900 kg ekwiwalentu CO₂[1]!

Kupuj odpowiedzialnie

Oprócz zmiany diety warto też zwrócić uwagę na produkty jakie kupujemy. Najlepiej kupować lokalnie i sezonowo, bo nie przyczyniamy się do dalekiego transportu żywności, co też ma duży wpływ na globalne ocieplenie. Pilnujmy też, by nie marnować jedzenia, bo raz, że produkcja żywności idzie wtedy na marne, a dwa – przyczyniamy się do zużytej energii na przetworzenie tego jedzenia jako odpady.

To samo tyczy się zakupów niejedzeniowych, czyli przede wszystkim ubrań. Przemysł tekstylny emituje bowiem 1,2 mld ton CO₂ rocznie i stanowi 2% światowej emisji CO₂[2]. W dodatku co roku wyrzucanych jest aż 20 mln ton ubrań[3] – bo albo wyszły z mody, albo się znudziły, albo szybko zniszczyły. Dlatego warto stawiać na porządne i naturalne materiały oraz kupować ubrania od polskich marek, które szyte są na terenie Unii Europejskiej.

Podróżuj rozsądnie

Samochody osobowe odpowiadają za 60,7% wszystkich emisji CO₂ z transportu drogowego w Europie[4]. A autobus to ponad połowa mniej dwutlenku węgla! Stawiajmy więc na komunikację miejską, bo jest ona zdecydowanie bardziej korzystna dla naszego środowiska. Gdy dni cieplejsze najlepiej jest postawić na rower czy spacer – bo wtedy nasz ślad węglowy jest zerowy!

Ogranicz produkcję śmieci

Również śmieci to ogromny problem dla naszej planety. Ich utylizacja czy segregacja wpływa właśnie na nasz ślad węglowy. Najlepiej więc generować ich jak najmniej – zrezygnować z jednorazówek (w każdej postaci), na zakupy zabierać własne torby i starać się kupować bez plastiku. Warto też pomyśleć nad własnym, przydomowym kompostowniku.

Jeśli chodzi o śmieci to tutaj mamy też drugie dno – śmieci, które przedostały się do środowiska z wysypiska albo zostały wyrzucone przez ludzi np. do lasu albo na plaży to ogromny problem. Takie odpady są bardzo szkodliwe dla środowiska. Podczas rozkładu przenikają do gleby i ją zanieczyszczają, np. mikroplastikiem, który następnie trafia do wód, nawet do wody pitnej. Ponadto niektóre odpady są niebezpieczne dla zwierząt – zwierzęta mylą je z pożywieniem, a np. odłamki szkła mogą je zranić. Warto więc zastanowić się dwa razy zanim weźmiemy jednorazową torbę na zakupy w markecie.

Kompensuj swój ślad węglowy!

Oprócz zmiany codziennych nawyków, możemy też zredukować swój ślad węglowy poprzez posadzenie drzew – nie wychodząc z domu! Dzięki TerGo i ich specjalnym pakietom, które zneutralizują nasz ślad węglowy, zostaną posadzone drzewa pochłaniające dwutlenek węgla. Wdrażając proste eko zmiany w swoje życie i wykupując choćby najtańszy pakiet drzew, można maksymalnie zminimalizować swój ślad węglowy. Możemy postawić na jednorazowe wsparcie dla Ziemi, ale jest też opcja subskrypcji – dzięki temu co miesiąc pojawi się określona ilość nowych drzew na naszej planecie. Z pełną ofertą możecie zapoznać się tutaj. To moim zdaniem ciekawe rozwiązanie, które pomoże zmniejszyć ilość CO₂ w atmosferze, a jest jednocześnie świetnym dopełnieniem naszych codziennych eko działań.

Artykuł powstał we współpracy z TerGo

Źródła:

1. Co to jest ślad węglowy i jak można go zmniejszać w życiu codziennym i uniwersyteckim?,  dr Michał Czepkiewicz, 2021
2. How your t-shirt can make a difference, National Geographic, 2013
3. https://oees.pl/magazyny/zaloz-to-jeszcze-raz/
4. Europejska Agencja Środowiska, https://www.europarl.europa.eu/