31 eko wyzwań na Plastic Free July 2021

Lipiec to wśród zero wasterów miesiąc bez plastiku. #PlasticFreeJuly to akcja zainicjowana przez australijską organizację Plastic Free Foundation, która zajmuje się między innymi do ograniczenia używania jednorazowego plastiku. Ten bowiem jest bardzo problematyczny, więc dobrze, że takie inicjatywy się pojawiają, bo robią one ogromne zmiany! W tym roku, do akcji dołączyło się już ponad 320 milionów osób na całym świecie!

Akcja jest globalna, ale my w Polsce też możemy zacząć działać i eliminować plastik z naszego życia. Wszystko oczywiście następuje małymi kroczkami, ale jeśli macie ochotę – zapoznajcie się z moimi pomysłami na wyzwania i wybierzcie chociaż jeden, który wdrożycie w swoje życie w lipcu tego roku. Wydaje mi się, że nie są trudne, a mogą wnieść naprawdę wiele dobrego!

1. Nie kupuj ubrań w sieciówkach w lipcu 2021

Wakacyjne wyprzedaże mogą kusić, ale przemysł modowy jest bardzo szkodliwy dla naszego środowiska. Szczególnie te ubrania z tworzyw sztucznych nie dość, że się nie rozłożą, to jeszcze podczas prania wydzielają szkodliwy dla środowiska mikroplastik. Część wyrzucanych tekstyliów przerabiana jest na biopaliwo, ale nadal recyklingowi podlega tylko 12% produkowanego rocznie towaru. Warto też dodać, że w ciągu roku produkowanych jest aż 53 milionów tekstyliów, które w większości założone są tylko kilka razy, a potem wyrzucane… Dobrze więc zrobić sobie taki detoks w lipcu i nie kupować żadnych nowych ubrań!¹

2. Podpisz petycję przeciwko jednorazowemu plastikowi

Twój podpis pod petycją może mieć realny wpływ na to, jak będzie wyglądać przyszłość jednorazowego plastiku. W sieci jest dosyć dużo petycji, ale aktualnie na naszym rynku trwa zbiórka podpisów pod petycją organizacji Greenpeace, która wzywa korporacje do zmniejszenia produkcji plastiku jednorazowego użytku i do zainwestowania w alternatywne systemy pakowania produktów. Podpisać możecie się tutaj.

3. Pozbądź się plastikowych toreb

Porządne plastikowe torby mogą nam służyć naprawdę długo, ale w ramach symboliki warto z nimi zerwać i postawić w końcu na takie bawełniane, wielorazowe. Swoje nieużywane torby, plastikowe jak i te bawełniane, które masz w nadprogramowej ilości, możesz zostawić w punktach z „torbami bumerangami”. Najczęściej mieszczą się one w ekologicznych sklepach, szczególnie w takich, gdzie można kupić produkty na wagę. Sprawdź, gdzie w Twojej okolicy jest najbliższy tego typu sklep i zapytaj tam, czy możesz zostawić swoje torby. Możesz też zorganizować takie miejsce u siebie w pracy, szkole czy na uczelni!

4. Zrób porządki w swojej szafie

Lato to dobry czas na przejrzenie swojej szafy, pozbycie się ubrań, w których już nie chodzimy. Można je sprzedać na vinted, na wyprzedażach garażowych albo oddać potrzebującym. Istnieje na przykład inicjatywa Ubrania do oddania – możecie wysłać im torbę ubrań, a kasa ze sprzedaży pójdzie na wybraną przez Was zbiórkę charytatywną. Jeśli ubrania natomiast są zniszczone, śmiało możecie je wrzucić do kontenera na odzież używaną – stamtąd zostaną przerobione na czyściwo albo biopaliwo.

5. Sprawdź, czy w okolicy jest recyklomat

Recyklomaty czy ekomaty to fajna inicjatywa społeczna. Są to automaty, w których możecie zostawić plastikowe butelki, aluminiowe puszki czy zakrętki, które później trafią do recyklingu. Często w zamian za to można coś dostać! W Warszawie na przykład jest kilka takich automatów (na pewno jeden przy Hali Gwardii), które wydają bony zniżkowe na przykład do kina czy na basen – w zamian za plastiki. Coraz częściej też marki organizują takie recyklomaty – niedawno była ciekawa akcja marki CCC. Wrzucając butelkę czy puszkę można było odpalić efekty świetlne na muralu obok. Sklepy Żabka też inwestują w tego typu rozwiązania stawiając ekomaty, z których butelki zostaną przerobione na opakowania produktów marki własnej, a my w zamian możemy otrzymać żappsy, czyli wirtualne punkty do aplikacji.

6. Odwiedź sklep z produktami na wagę w okolicy

Jeszcze parę lat temu, w Warszawie, był tylko jeden taki sklep. Teraz w stolicy jest już ich naprawdę dużo, ale wiem, że są też w Gdańsku czy Poznaniu. Tam można zakupić produkty sypkie na wagę – makarony, kasze, płatki śniadaniowe, przyprawy. Ale też produkty gospodarcze – proszek do prania na wagę czy mydło w płynie. Wystarczy, że pójdziesz tam z własnymi opakowaniami – woreczkami czy słoikami i unikniemy ton plastiku w swoim śmietniku!

7. Poproś o wysyłkę rachunków na maila

Na szczęście rachunki w formie papierowej są coraz mniej popularne, ale nadal się zdarzają. Często wysyłane w kopertach z plastikowym okienkiem, więc generujemy niepotrzebne odpady. Warto ustawić w banku czy u operatora telefonu opcję, by wszystkie rachunki przychodziły na maila.

8. Odmów słomki będąc na drinku

Słomki to dosyć problematyczny w recyklingu plastik, a w zasadzie nie jest nam do życia niezbędny. Warto zrezygnować ze słomek, więc następnym razem jak zamówisz napój – poproś o niego bez słomki! Można też zaopatrzyć się we własną, stalową lub bambusową słomkę!

9. Wywieś w pracy plakaty informacyjne

To dobry sposób na zachęcenie współpracowników do bycia eko. Mogą to być plakaty o poprawnej segregacji śmieci wywieszone przy koszach albo z ciekawymi infografikami odnośnie plastiku i jego wpływ na środowisko.

10. Zrób zakupy bez plastiku

Idź do Biedronki albo Lidla i spróbuj zrobić zakupy całkowicie bez plastiku! To może być trudne wyzwanie, ale na pewno się uda. W sklepach jest coraz więcej produktów w szklanych słoikach albo zapakowane w papierowe torby. Dużo pomogą też własne wielorazowe woreczki na warzywa i owoce.

11. Zamów kawę do własnego kubka

Według badań w samej Wielkiej Brytanii zużywanych jest rocznie 2,5 miliarda kubków, a tylko 0,25% trafia do recyklingu². Kubek na wynos jest co prawda papierowy, ale w środku powlekany jest plastikową warstwą, która uniemożliwia późniejszy recykling. W dodatku zazwyczaj kubek dostajemy w zestawie z plastikową przykrywką… Wiele kawiarni czy sklepów oferuje już bardziej przyjazne dla środowiska jednorazowe kubeczki. Mimo to, najlepszym rozwiązaniem jest nadal przyjście po kawę z własnym kubkiem, często też kawiarnie oferują dodatkowe rabaty dla osób, które zamawiają kawę do własnego kubka. Wygodne kubki termiczne możecie zamówić np. na przyjacielekawy.pl. Polecam szczególnie te wykonane z przyjaznych dla środowiska surowców – np. ze stali nierdzewnej albo takie nadające się do recyklingu.

12. Ugotuj obiad z resztek

Zamiast kupować kolejne produkty w plastiku – zajrzyj do lodówki. Na pewno leżą tam nieco zwiędłe pomidorki albo resztka wczorajszego makaronu, który był ugotowany do zjedzonej już zupy. W sieci jest wiele przepisów na gotowanie z resztek – ja serdecznie polecam książkę Jagny Niedzielskiej – Bez resztek.

13. Wesprzyj eko organizacje

Może to być wpłata drobnego datku, ale może to być też post na Instagramie czy udostępnienie linku do petycji na swoim Facebooku. Organizacje pro-ekologiczne robią naprawdę dużo dobrego i warto je wspierać. W Polsce warto wesprzeć na przykład WWF, Greenpeace, ale też Otwarte Klatki, inicjatywę Kupuj Odpowiedzialnie albo Polskie Stowarzyszenie Zero Waste.

14. Zacznij pić wodę z kranu

Woda z kranu w większości polskich miast nadaje się do picia. Stan wody możemy sprawdzić chociażby na stronie lokalnych wodociągów. Na smak wody mogą jednak też wpływać stare rury, dlatego jeśli nie masz pewności co do czystości wody – możesz postawić na dzbanek filtrujący, który może oszczędzić w ciągu miesiąca nawet 5 kg plastiku³!

15. Kup papier toaletowy bez plastiku

Niestety nawet papier toaletowy zapakowany jest w foliowe opakowania. Ja osobiście polecam papier toaletowy sprzedawany na sztuki – jest on bez plastiku, owinięty jedynie w papier, a ten z Biedronki „Neo” jest nawet całkiem miękki! Poza tym jest też znacznie bardziej wydajny i sporo tańszy. Dla tych, którzy mają wrażliwe pupki też na pewno znajdzie się jakieś rozwiązanie – ostatnio spotkałam się na przykład z paczką papieru Regina zapakowanego w papierowe opakowanie.

16. Załóż kartę w pobliskiej bibliotece

Zamiast kupować nowych książek – postaw na te biblioteczne! Karta w bibliotece nic nie kosztuje, a obecnie, nawet te w małych miejscowościach, mają naprawdę spory wybór książek!

17. Zaobserwuj, jak często wynosisz śmieci

Codziennie, a może raz w tygodniu? To, jak często wynosisz śmieci, świadczy o tym, jak dużo odpadów generujesz. Zaobserwuj jak często to robisz i postaraj się zmienić swoje nawyki, a przede wszystkim – ograniczyć ilość odpadów, szczególnie tych plastikowych.

18. Odwiedź lokalny bazarek i zrób zakupy do własnych woreczków

W samoobsługowym sklepie nie ma problemu z nakładaniem warzyw i owoców do własnego woreczka. Ale na bazarku jednak trzeba kogoś o to poprosić – zwrócić uwagę, że chcesz dostać warzywa bez plastiku i wręcz własny woreczek. Spróbuj, a zobaczysz o ile mniej plastiku przyniesiesz do domu!

19. Zamów jedzenie na wynos do własnego pojemnika

Zamawiając w restauracji na wynos, poproś by zapakowano posiłek bezpośrednio do Twojego pojemnika. Unikniesz dzięki temu plastikowego opakowania i sztućców!

20. Spróbuj kupić produkty na wagę do własnego pojemnika

Idąc tropem własnych pojemników – czas spróbować kupić np. ser czy mięso do własnego pojemnika. Poproś też obsługę, by do nałożenia produktu nie używali folii tylko by ukroili produkt bezpośrednio do pojemnika, wytarowali wagę i zważyli produkt w Twoim opakowaniu.

21. Zrób spis swoich odpadów z całego tygodnia

Zaobserwuj jakie odpady najczęściej się powtarzają w Twoim śmietniku. Plastikowe butelki, a może opakowania po produktach spożywczych? Taki rachunek sumienia ułatwi potem zakupy – łatwiej będzie nam unikać danego produktu w plastikowym opakowaniu.

22. Zrób porządki w skrzynce mailowej

Megabajty maili obciążają mocno serwery, przez co te muszą ciężej pracować i zużywać więcej prądu. Porezygnuj z nieotwieranych newsletterów, pousuwaj wiadomości, które nie są Ci potrzebne.

23. Umieść na skrzynce pocztowej informację, że nie chcesz otrzymywać ulotek i reklam

Warto też wziąć się za swoją analogową skrzynkę pocztową. Naklejka „proszę nie wrzucać ulotek” może nie jest w 100% skuteczna, ale na pewno ograniczy nieco ilość broszur reklamowych, które trafiają do skrzynki. Ja osobiście codziennie otrzymywałam co najmniej kilka ulotek i jest to dosyć uciążliwy odpad, często powlekany plastikiem – więc utrudniony w recyklingu.

24. Zjedz wegański posiłek

Ogromna ilość plastiku, która ląduje w oceanach to odpady z produktów jednorazowych, ale na drugim miejscu są sieci rybackie. Te są bardzo szkodliwe, bo rozkładają się na mikroplastik i szkodzą zwierzętom morskim. Postaraj się więc ograniczyć spożycie ryb i raz na jakiś czas zjedz posiłek całkowicie wegański – a planeta Ci podziękuje! A jeśli jesteś już na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej – to jeszcze lepiej! Pod tym linkiem dowiesz się jaki wpływ ma produkcja mięsa na naszą planetę.

25. Wymień szczoteczkę na szczoteczkę drewnianą lub z recyklingu

Gdy przyjdzie czas na wymianę szczoteczki bambusowej – wybierz taką wykonaną z bambusa, który jest szybko odnawialnym surowcem, a w dodatku biodegradowalnym. Tutaj znajdziesz mój wpis na temat tego, jaką szczoteczkę bambusową wybrać. Inną, równie niezłą opcją będzie wybór plastikowej szczoteczki, ale wykonanej z plastiku z recyklingu.

26. Kupując kosmetyki, wybierz takie bez plastiku

Gdy skończy się szampon do włosów – wypróbuj szampon w kostce, który jest zapakowany całkowicie bez plastiku. Zamiast pasty do zębów w plastikowej tubce postaw na taką w aluminiowej tubie, a dezodorant postaraj się znaleźć w szklanym słoiczku w formie kremu.

Więcej o zaletach kosmetyków w kostce znajdziesz tutaj.

27. Zrób płyn do prania DIY

Płyn do prania jest bardzo prosty do zrobienia, w dosłownie 5 minut. Wystarczy soda oczyszczona, szare mydło w kostce, ciepła woda i ewentualnie olejek zapachowy. Płyn działa super i jest całkowicie ekologiczny! Przepis znajdziecie tutaj.

28. Sprawdź, czy w okolicy jest mlekomat

Mlekomaty to coraz bardziej dostępne automaty w Polsce. Z tego co się orientowałam – znajdują się one w wielu polskich miastach. Polega to zazwyczaj na tym, że możesz zakupić świeże mleko do własnej butelki albo do butelki, którą otrzymujesz za kaucją. Dzięki temu eliminujesz plastikowe butelki, w których zazwyczaj kupuje się mleko.

29. Zacznij kompostować

Własny kompostownik można umieścić w swoim ogródku, a nawet na balkonie. Można zorganizować go samemu albo kupić gotowy, tam wyrzucać później wszelkie odpady bio. Dzięki temu ograniczy się ilość odpadów w koszu na śmieci, a taki kompost potem będzie świetnym nawozem dla Twoich roślinek.

30. Kup chleb do własnego woreczka

Zainwestuj we własny woreczek lniany czy bawełniany i śmigaj do piekarni po świeży chlebek. Unikniesz dzięki temu plastikowej albo papierowej torby, a w takim materiałowym opakowaniu pieczywo będzie świeższe dłużej.

31. Zrób własne woreczki na psie odchody

Jeżeli masz zwierzaka to zapewne wiesz, jak dużo plastikowych woreczków idzie na jego kupy podczas spaceru. Jest prosty zero waste sposób na stworzenie takich woreczków na psie odchody ze starych gazet czy ulotek. Można też wykorzystać np. stare, niepotrzebne już notatki ze studiów 🙂 Takie papierowe woreczki są bardzo szybkie w przygotowaniu – instrukcja na moim TikToku:

@ekoalternatywa

Odpowiedz na @xx_roxi_x można zrobić z ulotek, które wrzucają Wam do skrzynek albo np. z zapisanych kartek z notatkami, które już się nie przydadzą 👌

♬ She Share Story (for Vlog) – 山口夕依

Na koniec też podrzucam plansze na #PlasticFreeJuly do wydrukowania – z gotowymi pomysłami albo do uzupełnienia samemu.

Źródła:

1. Raport Ellen MacArthur Foundation, 2015
2. Jak zerwać z plastikiem, Will McCallum
3. Przelicznik na stronie dafi.pl