Jak zorganizować własną akcję sprzątania świata?
Wielkimi krokami zbliża się ogólnoświatowa akcja sprzątania świata – Clean Up the World, która odbywa się zawsze w trzeci weekend września. Akcja polega oczywiście na zbieraniu przez wolontariuszy śmieci w swojej okolicy i odbywa się również w wielu miastach w Polsce! Ja pamiętam jeszcze te akcje kiedy chodziłam do szkoły oraz należałam do harcerstwa i bardzo miło je wspominam. Nie dość, że można było zrobić coś dobrego dla Planety – to jeszcze była to niezła zabawa, która na pewno budowała naszą świadomość – że tych śmieci w środowisku jest zdecydowanie za dużo.
Dlaczego śmieci w środowisku to taki problem?
Regularnie biorę udział w akcjach sprzątania śmieci – czy to w lesie, czy na plaży. Ilość śmieci przeraża – to niewyobrażalne ile odpadów ludzie generują na łonie natury. Wśród najczęściej spotykanych odpadów są między innymi szklane i plastikowe butelki po napojach, a najbardziej uciążliwe – niedopałki papierosów oraz kapsle, których jest bardzo dużo i bardzo ciężko się je zbiera. Zdarzają się też bardziej nietypowe śmieci – na przykład rajstopy albo kawałek hulajnogi elektrycznej…
A wszystko to jest niebezpieczne dla naszego środowiska. Przede wszystkim odpady, jakiekolwiek, rozkładają się bardzo długo, a więc będą bardzo długo zalegać w lesie czy na plaży. Jeżeli już się rozkładają to mogą przenikać do gleby, którą zanieczyszczają, np. mikroplastikiem, który następnie trafia do wód – często do wody pitnej. Odpady takie jak foliówki czy pety są szkodliwe dla zwierząt, które mylą je z pożywieniem, a odłamki szkła mogą powodować okaleczenia zwierząt. No i oczywiście szklane butelki są ogromnym zagrożeniem pożarowym, szczególnie w czasie suszy.
Zorganizuj własną akcję sprzątania świata!
Jak już wspomniałam – wydarzenia związane ze sprzątaniem świata odbywają się w wielu mniejszych i większych miejscowościach. Ale ktoś je musi zainicjować! Jeżeli w Twoim mieście, dzielnicy albo po prostu okolicy widzisz, że jest dużo śmieci – warto pomyśleć nad zorganizowaniem własnej akcji sprzątania. Nie jest to trudne, ale wymaga trochę przygotowań, o których niektórzy mogą nie wiedzieć. A wiedza ta przyda się nie tylko na Clean Up the World, ale też w innych miesiącach w roku – w końcu akcję sprzątania można zrobić w dowolnym czasie! Ja w zeszłym roku, zamiast imprezy urodzinowej, zorganizowałam właśnie taką akcję sprzątania nad Wisłą w Warszawie. I to właśnie tym doświadczeniem chciałabym się z Wami podzielić!
Jak zorganizować własną akcję sprzątania – najpierw wybierz miejsce
Podczas spaceru po swojej okolicy zaobserwuj, gdzie jest najwięcej odpadów. Może to być po prostu polana za Twoim osiedlem, okoliczny las albo park czy plaża w Twoim mieście. Może Twoje ulubione miejsce, w którym spędzasz czas jest mocno zaśmiecone i wydaje Ci się dobrym pomysłem, żeby trochę je posprzątać? Gdy już padnie wybór – czas ustalić, kto jest właścicielem tego terenu.
Najprostszym sposobem na ustalenie, kto zarządza obszarem, jest napisanie po prostu do urzędu miasta albo gminy. Najlepiej jeśli to będzie kontakt z osobą z zarządu oczyszczania miasta, zarządu zieleni albo kogoś od promocji/marketingu miasta – maile albo numery kontaktowe powinny być bez problemu dostępne na stronie urzędu. W odpowiedzi na wiadomość powinni Ci zaproponować pomoc w organizacji albo skierować Cię do odpowiedniej jednostki. Myślę, że też z chęcią pomogą w wyborze konkretnego obszaru do sprzątania – oni najlepiej wiedzą, gdzie jest największe zapotrzebowanie na sprzątanie. Przykładowo ja kontaktując się z zarządem zieleni w Warszawie, który odpowiada za inicjatywę Dzielnica Wisła, dostałam informację, że ten obszar wymaga praktycznie zawsze sprzątania, ale nie na plaży czy przy ścieżkach – a właśnie w głąb krzaków, gdzie służby oczyszczania miasta nie docierają.
Przykładowy mail do urzędu:
Dzień dobry, Bardzo ważna jest dla mnie ochrona środowiska, ekologia, dlatego chciałabym zorganizować akcję sprzątania w_______. Te miejsce jest dla mnie wyjątkowe, spędzam tu większość wolnego czasu i przykro mi, że inni ludzie nie potrafią uszanować go, zostawiając po sobie mnóstwo śmieci. Chciałabym zachęcić moich znajomych i inne osoby, by pomogli sprzątać tę okolicę. Czy mogę prosić o pomoc, gdzie powinnam skierować swoją prośbę o organizację takiej akcji? Na pewno wiem, że mogę otrzymać pomoc od miasta - chociażby np. poprzez postawienie kontenera na śmieci czy po prostu odebranie zebranych odpadów. Z tego co się orientuję powinnam najpierw uzyskać zgodę na przeprowadzenie akcji sprzątania. Będę wdzięczna za informację, czy jest możliwość zorganizowania tego typu akcji? Akcję chcielibyśmy zorganizować w terminie____ . Konkretnie mam na myśli obszar ____, natomiast jeżeli pomoc w sprzątaniu jest potrzebna w innym miejscu to jestem otwarta na sugestię. Z poważaniem, ____
Dlaczego przed organizacją akcji należy skontaktować się z miastem?
Zorganizowanie akcji sprzątania musi być zgłoszone do miasta. Przede wszystkim dlatego, by mieć pewność, że teren nie jest prywatny. Także dlatego, że zostawienie „bezpańskich” śmieci może skutkować mandatem! Miasto, po zgłoszeniu inicjatywy, ma obowiązek zorganizować odbiór odpadów – musimy poinformować tylko o miejscu, w którym zostawimy odpady i służby miejskie podstawią w tej miejsce kontener albo odbiorą je w wyznaczonym terminie. Ponadto często możemy liczyć na dodatkową pomoc w promocji oraz na worki na śmieci czy rękawice.
Czas na promocję akcji
Promocja akcji sprzątania to kluczowy etap przy jej organizacji. To dzięki niej zapewnimy sobie uczestników i wolontariuszy, którzy pomogą sprzątać. Ułatwi nam to też oszacowanie skali wydarzenia – możemy zrobić wydarzenie na Facebooku albo zorganizować formularz zgłoszeniowy. Oprócz wydarzenia warto też rozwiesić plakaty w okolicy miejsca sprzątania. Możemy też pomóc sobie rozsyłając informację do znajomych z pracy, ze szkoły czy z uczelni albo udostępniając informację na swoich mediach społecznościowych. Z doświadczenia też wiem, że chętniej ludzie zgłaszają się do takiej akcji, jeśli jest ona z jakiejś okazji. Na przykład urodzinowa akcja sprzątania albo sprzątanie dla zwierząt na Dzień Zwierząt… Pomysłów i okazji jest sporo!
Jak przygotować się do akcji sprzątania?
Gdy już wiemy, ile osób będzie na wydarzeniu, powinniśmy przygotować pakiety dla uczestników. Najważniejsze będą worki. O ile w domu nie korzystam w ogóle z worków na śmieci to na akcję sprzątania to konieczność. A więc moim zdaniem, jeżeli już decydujemy się na zakup to najlepsze będą takie duże i trwałe, ale jednocześnie biodegradowalne, a najlepiej kompostowalne. Możemy wybierać spośród takich z polimeru lub ze skrobi czy celulozy.
Oprócz worków ważne są też rękawice. Szczególnie w czasach pandemii, nie sugerowałabym podnoszenia śmieci bez zabezpieczenia dłoni. Najbardziej sprawdzą się wielorazowe rękawice robocze typu wampirki. Są tanie i bardzo trwałe, spełniają swoją funkcję i nie drą się gdy podnosimy ostre elementy, np. szkło. Można je kupić w stacjonarnych sklepach budowlanych albo BHP, ale przy większej ilości rekomendowałabym przejrzeć oferty w internecie.
W zasadzie worki i rękawice to podstawa i z tymi przedmiotami akcja na pewno się uda! Ja brałam udział w akcjach, gdzie zapewnione były jeszcze chwytaki do śmieci. To już trochę większy wydatek, ale w sklepach ogrodniczych albo online kupicie je za mniej niż 10 złotych. Warto zaopatrzyć się w kilka sztuk takich szczypców – naprawdę one ułatwiają sprzątanie. Nie męczymy się tak bardzo, bo nie musimy się schylać. W dodatku pomagają nam dotrzeć do odpadów, które są w miejscach trudno dostępnych. Ile razy musiałam zrezygnować z podniesienia puszki czy innego odpadu, bo przeszkadzały pokrzywy albo kolczaste krzaki. Z chwytakiem takie śmieci można podnieść bez problemu. Gorąco polecam taki gadżet – przyda się z pewnością na kolejne akcje!
Tak jak już pisałam – czasami miasto może zapewnić niektóre akcesoria, możemy też poprosić uczestników, by zabrali swoje rękawice oraz worki. Natomiast uważam, że awaryjnie mimo wszystko warto zakupić kilka akcesoriów, jeśli by ich zabrakło albo ktoś by zapomniał.
Zbliża się termin akcji – co dalej?
Dzień przed rozpoczęciem akcji upewnij się, że uczestnicy zostali poinformowani o dokładnym miejscu sprzątania. Już na miejscu, o wyznaczonej godzinie, zrób wolontariuszom odprawę. Rozdaj worki i rękawice oraz chwytaki. Poinformuj, jaki obszar sprzątamy oraz gdzie należy zostawiać śmieci. I życz dobrej zabawy!
W trakcie wydarzenia warto robić dokumentację zdjęciową. Rób zdjęcia śmieciom w krzakach, zebranym już workom pełnych śmieci ale też uczestnikom, którzy aktywnie angażują się w sprzątanie. Te zdjęcia można potem wrzucić na stronę wydarzenia na Facebooku albo przesłać miastu, by mogło udostępnić je na swoich kanałach. Jeżeli czujesz się na siłach, ciekawym rozwiązaniem jest też robienie ewidencji śmieci. Polega ona na liczeniu ilości odpadów, które zbierano. To ogromna wiedza, którą później możemy podzielić się z miastem albo wybraną organizacją proeko. Takie liczby robią wrażenie i jeszcze bardziej uświadamiają ludzi o problemie.
Po zakończeniu akcji poinformuj osobę z miasta o tym fakcie oraz daj znać, gdzie dokładnie zostały pozostawione śmieci (chyba, że był przygotowany specjalny kontener). Po całym wydarzeniu możesz zaproponować integrację uczestnikom – na przykład iść na zasłużoną pizzę albo piwo 🙂
Odważylibyście się zorganizować samemu taką akcję sprzątania? Jeśli macie jakieś pytania – chętnie odpowiem na nie w komentarzach!
Skomentuj